Friday, August 26, 2011

PHEIKHAWK SIAMTU’N KHAWVEL A NGAM

Kum 1700 chho vel kha chuan England a tlangval tam takte chak ber chu lawng a han zin kual a, hmun hrang hrang tlawh chhuah a ni. Pheikhawk siam pa pakhat rilruah pawh chu chu a lian hle a, hei vang hian geography leh ram danga chengte chanchin a tuipui phah hle a ni. Map-ah ram hrang hrang chanchin leh a mi cheng maksak deuhte chungchang pawh a chhinchhiah thluah nghe nghe a. Savun a siam khawvel lem (globe) a neih phei chu ram dang chanchin sawia an titi changin a leklam zing khawp bawk. Chutia ram hrang hrang chanchin a zir ngun em em lai chuan Jeremy Taylor-a sermon a chhiar fuh ta hlauh mai a. A nun inthlak ta vek a, a tui zawng pawh a dang ta dawrh mai a ni.
Tum khat chu William-a chuan pheikhawk siam zirna a a thawhpui pa hnenah pianthar awmzia a zawt a, ani chuan chumi chhanna hmu tura inkhawm ve turin a lo rawn a. Mahse, thil buaithlak a awm ta tlat mai, inkhawm tura a sawmna kohhran chu pheikhawk siam tlangval tan chuan kal a chakawm lo, a chhan pawh an kohhran pui ber Churh of England atanga inla hrang Kohhran an nih vang a ni. A hnuah pawh William-a chuan a hnial zela, a sawmtu lah chuan "Pawl chhuak niin ngai hlawm mahse, Bible behchhan thoin alawm thu an sawi. Chu chu a pawimawh ber asin!" a ti thin a. Thla engemaw zat chhung chu William Carey chuan chu kohhran sawmna chu a hnar tang tang a. A tawpah chuan a inkhawm ve ta nge nge a, an hrilh ang ngei chuan Bible behchhanin Pathian thu an lo sawi ngei tih a hriat phah ta bawk. A inkhawm ve ta fo mai a, ni khat chu, thusawitu chuan Krista hnung zui dan diklo chungchang sermon a thlak a. William-a chuan a lo ngaithla fuh khawp mai a, chutihlaia a awmdan chu ti hian a sawi a, "Tlachhe ta vek leh tanpuitu nei ta lo niin ka inhria a. Krista hnungzui ka chak ta em em a ni" tiin. Tichuan a ama tana tawp chin thleng tawha inhriain a nun chu Isua hnenah a inpumpek zui ta a ni.
Pheikhawk siam zir a inhlawh chungin tawng hrang hrang a zir tan ta a, nitin fianriala Pathian pawlna hun a hmang ziah a. English, Hebrai, Greek leh Latin tawng a ziak Bible a chhiar thin a. An hotupa thih hnuah a thawhna dawr chu a rochun zui a, nupui a nei ta bawk a. An khua a naupangte luhna zan school-ah lehkha a zir tha leh a. A pianthar atanga kum sarih a vei leh chuan William Carey chu Pastor atan nemngheh a ni ta nghe nghe a ni.
Chumi hnu chawlhkar rei lo teah chuan rawngbawltu rual inhmuhkhawmnaah ti hian a zawt a, "Hnam tin hnena chanchintha hril tura Thupek khan vawiin thleng hian a la huam em?" tiin. Rawngbawltu langsar tak takte chuan, "Pathian hian ringlote ringtua siam a duh a nih phawt chuan nang leh keia puih kher ngai loin Amahin a ti mai ang" tiin an chhang thung. Chu chhanna chuan William Carey-a chu a hmin lo kher mai, chuvangin Pathian remruat leh a kaihhruaina ang zela kal turin a inpuahchah ta a. Kum ruk dawn lai a vei leh a, Carey-a chuan missionary society a din a, a kum lehah chuan amah ngei chu an missionary hmasa berah tangin a chhungte nen India ram an pan ta a. Chutah chuan harsatna a tawk nasa em em a, a nupui chuan rilru lam harsatna a nei a, an awmna hmun a hrisel loh vangin missionary engemaw zat an thi a, rilru hah leh mangang takin a awm fo a ni. Mahse, rim takin a thawk zel a, kum sarih zet a thawh hnuah baptisma chang tur a nei chauh a ni. Heti chung hian a beidawng duh lo a, theihtawp chhuahin a thawk zel a ni. A rawngbawl chhung hian a thawkrim hle a, a tawpah meuh chuan William Carey-a hian India rama tawng lian zual paliin Bible bu pum hi a letling zo a, mission school pawh za sawmhnih paruk lai a din hial a ni.
Pheikhawk siam zira inhlawh chunga khawvel chanchin tuipui em em mai ni thin khan pianthar awmzia a hre ta mai a ni lo, chhandamna hna nasa takin a thawk zui a, 'the father of the modern missionary movement' (Tunlai huna chanchintha hril hna a a sulsutu ber) ti a vuah hial a lo ni thei ta a ni.

Related Posts :



No comments:

Post a Comment